23 مه 2022 - یافته‌های جدیدی از جزئیات پیگیری 21 ساله ی بیش از 3200 بزرگسال مبتلا به پیش دیابت، که در کارآزمایی اولیه ی برنامه پیشگیری از دیابت (DPPOS[1]) شرکت داشتند، تأیید می کند که درمان از طریق مداخلات سبک زندگی یا داروی متفورمین در درازمدت در پیشگیری یا به تاخیر انداختن ابتلا به دیابت نوع 2 در میان بزرگسالان مبتلا به پیش دیابت در مقایسه با شرکت‌کنندگانی که مراقبت‌های استاندارد دریافت کرده‌اند، مؤثر است. با این حال، خطر حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ بر اثر بیماری قلبی عروقی در طول این دوره ی 21 ساله در میان شرکت کنندگان در گروه مداخله ی متفورمین، مداخله ی سبک زندگی، و گروه مراقبت استاندارد، با هم تفاوتی نداشت.

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده در سال 2020، دیابت نوع 2 (T2D)  شایع ترین شکل دیابت، بیش از 34 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار داده بود، که تقریباً 11٪ از جمعیت ایالات متحده را تشکیل می داد. بیماری قلبی عروقی(CVD) ، علت اصلی مرگ و میر و ناتوانی در بین افراد مبتلا بهدیابت نوع 2است. دیابت نوع 2 زمانی رخ می دهد که بدن قادر به استفاده موثر از انسولین تولیدی خود نباشد و لوزالمعده قادر به تولید مقادیر کافی انسولین نباشد. بزرگسالان مبتلا بهدیابت نوع 2، در مقایسه با بزرگسالانی که به این بیماری مبتلا نیستند، دو برابر بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی ازبیماریهای قلبی عروقیاز جمله حمله قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی هستند. افراد مبتلا بهدیابت نوع 2، اغلب دارای سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی از جمله اضافه وزن یا چاقی، فشار خون بالا یا کلسترول بالا هستند.

در پیگیری 21ساله ی مطالعه ی DPPOSتا سال 2019، داده های 3234 بزرگسالی که در آزمایش اولیه و 3 سال برنامه پیشگیری از دیابت (DPP) شرکت داشتند، ارزیابی شد. این تجزیه و تحلیل ازDPPOS ، بر تعیین اینکه آیا داروی متفورمین یا مداخله ی سبک زندگی ممکن است خطر بیماری قلبی عروقی یا میزان حوادث قلبی ماژور مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی را کاهش دهد یا خیر، متمرکز بود.

دکتر Ronald B. Goldberg،رئیس گروه نویسندگان DPPOS و استاد بیوشیمی بالینی و بیولوژی مولکولی در بخش دیابت، غدد درون ریز و متابولیسم، و عضو ارشد هیئت علمی و مدیر آزمایشگاه بالینی موسسه تحقیقات دیابت در دانشکده پزشکی Miller دانشگاه میامی در میامی، فلوریدا، گفت: خطر بیماری قلبی عروقی در افراد مبتلا به پیش دیابت افزایش می‌یابد، و خطرCVD در طول زمان پس از ایجاد و پیشرفت دیابت نوع 2 بیشتر می‌شود. ما بر روی ارزیابی تاثیر شیوه زندگی یا مداخلات متفورمین برای پیشگیری از دیابت نوع 2 در افراد مبتلا به پیش دیابت، برای کاهش بیماری های قلبی عروقی تمرکز کردیم.

مطالعه ی DPP، یک کارآزمایی تصادفی 27 مرکزی در سراسر ایالات متحده از سال 1996 تا 2001 برای ارزیابی نحوه ی جلوگیری یا به تاخیر انداختن شروعدیابت نوع 2در افراد مبتلا به پیش دیابت بود. شرکت کنندگان در مطالعه غربالگری شده و بر اساس این معیارها در مارآزماییDPP ، پذیرفته شدند: قند خون 2 ساعته ی بین 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر در تست تحمل گلوکز خوراکی؛ قندخون ناشتای بین 95 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر؛ و شاخص توده بدنی 24 کیلوگرم بر متر مربع یا بالاتر.

یک گروه نژادی متنوع متشکل از 3234 بزرگسال در DPP اصلی، برای تقریباً سه سال مورد مطالعه قرار گرفتند. میانگین سنی شرکت کنندگان 51 سال بود و نزدیک به 70 درصد از شرکت کنندگان زن بودند. بروزدیابت نوع 2در افرادی که در گروه مداخله سبک زندگی فشرده (بهبود تغذیه و فعالیت بدنی با هدف دستیابی به کاهش وزن 7 درصدی) شرکت داشتند، و در شرکت‌کنندگانی که دو دوز در روز متفورمین مصرف کردند، به ترتیب 58 درصد و 31 درصد، در مقایسه با افراد گروه دارونما که مراقبت های استاندارد دریافت می کردند، کاهش یافت. مراقبت استاندارد شامل اطلاعاتی در مورد درمان موثر و مدیریتدیابت نوع 2در زمان تشخیص بود.

مطالعه ی DPPOS، در سال 2002 آغاز شد و شرکت در آن برای همه شرکت کنندگان در آزمایش اولیهDPP مجاز بود. در مطالعه ی DPPOS تقریباً از 90٪ از شرکت کنندگان در مطالعه اولیه برای حداکثر 25 سال پیگیری ثبت نام شد، تا تأثیر بلندمدت مداخلات بر توسعه ی دیابت نوع 2 و عوارض آن ارزیابی شود. با توجه به موفقیت آمیز بودن مداخله ی سبک زندگی، به همه افراد حاضر در مطالعه پیشنهاد شد تا در یک دوره ی یک ساله برای مداخله در سبک زندگی در قالب گروهی ثبت نام کنند. گروهی که در آزمایش اولیهDPP متفورمین مصرف کردند، می‌توانستند این دارو را در طول  DPPOS مصرف کنند و می‌دانستند که متفورمین مصرف می‌کنند نهپلاسبو (گروه های متفورمین و دارونما در DPP اصلی مشخص نبودند، بنابراین شرکت کنندگان نمی دانستند که در آن دوره ی زمانی متفورمین مصرف می کردند یا دارونما.)

پرفسور گلدبرگ، گفت: از ابتدای برنامه ی پیشگیری از دیابت، ما در درجه اول علاقه مند بودیم که ببینیم آیا پیشگیری از دیابت منجر به کاهش عوارض ناشی از دیابت نوع 2 مانند بیماری قلبی عروقی، بیماری کلیوی، رتینوپاتی و نوروپاتی می شود یا خیر؟ مدیریت سطح قند خون بسیار مهم است و بهمین دلیل ما انجام مداخلاتی برای کنترل خوب قند خون را بمنظور جلوگیری از عوارض طولانی مدت دیابت نوع 2 توصیه می کنیم.

مطالعه ی DPPOS، پیامدهای بیماری قلبی عروقی را به منظور تعیین اثرات مداخلات سبک زندگی و مصرف متفورمین، بر خطر حمله قلبی غیر کشنده، سکته مغزی یا مرگ ناشی از یک رویداد قلبی عروقی، با مقایسه ی نتایج هر گروه مداخله با گروه دارونما، ارزیابی کرد. محققان نتایج را بر اساس میانگین پیگیری 21 ساله گزارش کردند که شامل میانگین دوره پیگیری سه ساله ی آزمایش اولیه DPP بود. نویسندگان یک آنالیز بیهودگی[2] یاfutility analysis ، از پیامدهای قلبی عروقی انجام دادند که منجر به پایان دادن به مطالعه قبل از تکمیل پیگیری 25 ساله ی مقرر، گردید.

در طول کل مطالعه، شرکت کنندگان سالانه با آزمایش الکتروکاردیوگرام غربالگری شدند؛ اندازه گیری عوامل خطر بیماری قلبی عروقی، از جمله سیگار کشیدن، سطح کلسترول و سطح فشار خون؛ و اندازه گیریهای شاخص توده بدنی برای آنها انجام شد. درصد تمام شرکت کنندگانی که از داروهای کاهنده فشار خون و کلسترول استفاده می کردند، در طول مدت مطالعه افزایش یافت و در میان شرکت کنندگان در گروه سبک زندگی نسبت به دو گروه دیگر اندکی کمتر بود.

پس از میانگین 21 سال پیگیری، محققان هیچ تفاوت قابل توجهی در بروز حملات قلبی، سکته مغزی یا مرگ قلبی عروقی در بین این سه گروه پیدا نکردند. به طور خاص، تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد:

·        کاهش یا تاخیر مداوم در توسعه دیابت نوع 2 تا 15 سال وجود داشت.

·        تعداد حملات قلبی غیر کشنده در همه ی گروه ها مشابه بود: 35 حمله قلبی در گروه مداخله سبک زندگی، 46 مورد در گروه متفورمین؛ و 43 مورد در گروه دارونما رخ داد.

·        شباهت هایی نیز در تعداد سکته های غیرکشنده یافت شد: 39 حادثه ی سکته مغزی در گروه مداخله سبک زندگی، 16 مورد در گروه فقط متفورمین؛ و 28 مورد در گروه دارونما.

·        تعداد مرگ و میر ناشی از حوادث قلبی عروقی کم بود: 37 مرگ در میان شرکت کنندگان در گروه مداخله ی سبک زندگی، 39 مرگ در گروه متفورمین؛ و 27 مرگ در شرکت کنندگانی که دارونما را در طول آزمایش اولیه DPPمصرف کردند.

پرفسورگلدبرگ گفت: این واقعیت که نه یک برنامه مداخله ای در سبک زندگی و نه مصرف متفورمین منجر به کاهش بیماری های قلبی عروقی در افراد مبتلا به پیش دیابت نمی شود، ممکن است به این معنا باشد که این مداخلات در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی اثربخشی محدودی دارند، یا هیچ اثری ندارند، حتی اگر در پیشگیری یا به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری دیابت نوع 2، بسیار موثر باشند. مهم است که توجه داشته باشید که اکثر شرکت کنندگان در مطالعه نیز تحت درمان با داروهای کلسترول و فشار خون قرار گرفتند که به عنوان داروهای موثر برای کاهش خطر CVD معروف هستند. بنابراین، نرخ پایین ابتلا به بیماری های قلبی عروقی که به طور کلی مشاهده شد، ممکن است به دلیل این داروها باشد که باعث می شود شناسایی اثر مفید مداخله ی شیوه زندگی یا مصرف متفورمین را دشوار کند. تحقیقات آینده برای شناسایی زیرگروه‌های پرخطر برای ایجاد رویکرد هدفمندتری برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی در افراد مبتلا به پیش دیابت و دیابت نوع 2، مورد نیاز است.

چندین محدودیت برای این مطالعه وجود داشت. محققان زیر گروهی از افراد را انتخاب کردند که معیارهای پیش دیابت را داشتند، با این حال، این نتایج برای همه افراد مبتلا به پیش دیابت قابل تعمیم نیست. علاوه بر این، شدت مداخله سبک زندگی پس از مرحله ی اولیه DPP کاهش یافت، و در طول دوره مطالعه 21 ساله، کاهش تدریجی در پایبندی به دارو توسط شرکت‌کنندگان در گروه متفورمین مشاهده شد. همچنین بیمارانی که دیابت نوع 2 برای آنها در طول پیگیری تشخیص داده شد، متفورمین را خارج از برنامه ی مطالعه مصرف کردند که ممکن است تفاوت‌ها را در بین گروه‌های مورد مطالعه کاهش دهد. سطح بالای داروهای فشار خون و کلسترول تجویز شده توسط تیم مراقبت های اولیه ی شرکت کنندگان، و همچنین استفاده کمتر از داروهای فشار خون در گروه سبک زندگی، ممکن است بر نتایج تأثیر گذاشته باشد. از آنجایی که برخی از شرکت‌کنندگان 21 سال پیگیری را تکمیل نکردند، ممکن است در مورد رویدادهای قلبی عروقی نیز تخمین کمتری وجود داشته باشد.

ادواردو سانچز، مدیر ارشد پزشکی پیشگیرانه در انجمن قلب آمریکا، و مدیر بالینی ابتکار عمل Know Diabetes by Heart، -یک همکاری بین انجمن قلب آمریکا و انجمن دیابت آمریکا که به ارتباط بین دیابت و بیماری های قلبی عروقی می پردازد- گفت: این یافته‌های بلندمدت تایید می‌کنند که ارتباط بین دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی عروقی پیچیده است و برای درک بهتر آن به تحقیقات بیشتری نیاز داریم، با این حال، این نتایج مهم همچنین به ما می‌گویند که مداخله در سبک زندگی برای به تاخیر انداختن یا پیشگیری از دیابت نوع 2 بسیار مؤثر است، که خود خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، تخمین می‌زند که تقریباً از هر 3 بزرگسال در ایالات متحده، یک نفر به پیش دیابت مبتلا می باشد، بنابراین پیشگیری یا به تاخیر انداختن دیابت نوع 2 یک ضرورت بهداشت عمومی برای کمک به افزایش طول عمر میلیون ها نفر و بهبود زندگی آنها است.

منبع:

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/05/220523093353.htm

 



[1]the original Diabetes Prevention Program trial

[2]می توان مراقبت بیهوده یا Futile Careرا بدین شرح تعریف کرد: ارائه خدمات بالینی (تشخیص، پیشگیری، درمان و توانبخشی) به بیماری که احتمال برگشت آن به زندگی چه از نظر فیزیولوژیک و چه کیفی کمتر از 5% است و با مهمترین هدف پزشکی که برگشت بیمار به زندگی است منافات دارد.